Covid-19 dhe terapia me vajra esencialë, që kanë veti antivirale, anti-inflamatore dhe imunomoduluese
Sëmundja Coronavirus e vitit 2019 (COVID-19) është shfaqur si një kërcënim global për shëndetin. Për fat të keq, ka ilaçe të aprovuara me efikasitet shumë të kufizuar kundër virusit SARs-CoV-2 dhe komplikimeve të tij inflamatore. Zhvillimi i vaksinave është duke u hulumtuar në mënyrë aktive, por mund të duhet më shumë se një vit që të bëhet i disponueshëm për publikun e gjerë. Medikamente të caktuara, për shembull, deksametazoni, antimalarikët (klorokinë / hidroksiklorokinë), antiviralët (remdesivir) dhe antitrupat monoklonalë të bllokimit të receptorëve IL-6 (tocilizumab), përdoren në kombinime të ndryshme si ilaçe jashtë etiketës për të trajtuar COVID-19.
Vajrat esenciale prej kohësh dihet se kanë veti anti-inflamatore, imunomoduluese, bronkodilatuese dhe antivirale dhe propozohet të kenë aktivitet kundër virusit SARC-CoV-2. Për shkak të natyrës së tyre lipofile, depërtojnë në membranat virale lehtësisht duke çuar në përçarje të membranës së virusit. Për më tepër, vajrat eterikë nga bimët medicinale përmbajnë fitokimikate të shumta aktive që veprojnë në mënyrë sinergjike në shumë faza të replikimit viral dhe gjithashtu nxisin efekte pozitive në sistemin e frymëmarrjes, duke përfshirë bronkodilatacionin.
Në këtë studim diskutohet roli i vajrave esencialë në parandalimin dhe trajtimin e COVID-19. Një diskutim mbi efektet e mundshme anësore si dhe pretendimet për veprimin anti-korona të bëra nga prodhuesit e këtyre esencave.
Prezantimi
Sindroma e rëndë akute e frymëmarrjes koronavirus 2 (SARS-CoV-2) 2019 është shfaqur si një patogjen i ri i frymëmarrjes dhe është përgjegjës për sëmundjet dhe vdekshmëritë në shkallë të gjerë në të gjithë globin. Shkaktohet nga një virus i vetëm ARN me fije pozitive nga familja e koronavirusëve (CoV) Coronaviridae. Kjo familje është e përbërë nga katër gjini nga të cilat α- dhe β-CoV mund të infektojnë gjitarët duke përfshirë njerëzit. Këto dy lloje raportohet të jenë me origjinë nga Rousettus leschenaultia, d.m.th. një specie lakuriqësh. Këto viruse janë të mbështjella me membranat yndyrore të prejardhura nga qelizat pritëse në të cilat janë ngulitur proteinat virale.
Një nga këto proteina sipërfaqësore të njohura si proteina spike del nga membranat dhe i jep një pamje karakteristike kurore virusit. Sapo virusi të marrë hyrjen në traktin respirator, SARS-CoV-2 shkakton dëmtim të qelizave epiteliale të rrugëve të frymëmarrjes duke i bërë mushkëritë të paafta të pastrojnë papastërtitë dhe mukusin që mund të çojë në pneumoni. Simptomat klinike të COVID-19 përfshijnë ethe (rreth 99% të rasteve), të dridhura, kollë të thatë (e vërejtur në rreth 59% të rasteve), prodhim të pështymës (vërejtur në rreth 27% të rasteve), lodhje (vërejtur në 70 % e rasteve), letargji, artralgji, mialgji (vërejtur në 35% të rasteve), dhimbje koke, dispnea (afërsisht në 31% të rasteve), të përziera, të vjella, anoreksi (40% të rasteve) dhe diarre (afërsisht 2% të rasteve).
Në rastet ekstreme, pacientët përjetojnë një rritje dramatike të niveleve të kemokinave dhe citokinave pro-inflamatore përfshirë IL-6 dhe TNF-α, një gjendje e njohur si “stuhia e citokinave”. Kjo çon në zhvillimin e sindromës akute të shqetësimit të frymëmarrjes (ARDS), shokut septik, acidozës metabolike, mpiksjes, dhe madje edhe vdekjes.
Nuk ka një plan të qartë, të unifikuar dhe efektiv të trajtimit për COVID-19, por qasje të ndryshme po provohen në varësi të shenjave dhe simptomave të ndryshme të pacientëve individualë. Mekanizmat për ta luftuar janë disa, si frenimi i hyrjes së virusit në qelizën pritëse njerëzore, bllokimi i ARN polimerazës duke ndalur kështu replikimin viral *dmth shumëfishimin e virusit si dhe rritja e pH të qelizave pulmonare (alkalinizimi), duke prishur kështu replikimin viral. Këto si dhe funksionet e endosomeve janë ndër disa mekanizma përmes të cilave ilaçet e studiuara aktualisht dihet se veprojnë kundër SARS-C oV-2.
Vajrat esencialë përbëhen nga një përzierje komplekse e kimikateve të paqëndrueshëm, nga klasa të ndryshme, duke përfshirë monoterpenet, seskiterpenet dhe fenilpropanoidet. Studiues të shumtë kanë studiuar vetitë antibakteriale, antifungale, antioksiduese dhe antivirale të tyre. Ata zbulohet se janë aktivë kundër një larmie të gjerë virusesh, të tilla si virusi i gripit (IFV), herpesviruset (HSV), virusi i mungesës së imunitetit njerëzor (HIV), virusi i etheve të verdha dhe gripi i shpezëve. HSV (-1 dhe -2) dihet se shkakton shumë sëmundje të rrezikshme për jetën te njerëzit dhe janë një nga arsyet kryesore për vdekshmërinë në pacientët me imunitet. HSV-1 është kryesisht përgjegjës për dëmtimet e shkaktuara nga HSV në zgavrën e gojës dhe epidermën, ndërsa HSV-2 shkakton herpes gjenital, një sëmundje seksualisht e transmetueshme.
Një studim in vitro i kryer nga Schnitzler dhe kolegët e tij treguan se vaji i barit të bletës frenoi viruset HSV-1 dhe HSV-2 në një mënyrë të varur nga doza. Për më tepër, në përqendrime më të larta e hoqi pothuajse plotësisht infektivitetin viral (Schnitzler et al. 2008).
Paratrajtimi me esencat e marra nga illicium verum (farat anise), Melaleuca alternifolia (vaji i pemës së çajit), Leptospermum scoparium (manuka) dhe Matricaria recutita (kamomili) u zbulua se frenonin aftësinë infektive të virusit herpes, që ishte rezistent ndaj medikamentit antiviral aciklovir, duke treguar kështu potencialin e madh antiviral të vajrave esenciale EO (Schnitzler et al. 2010).
Avujt e vajrave esencialë të marrë nga Citrus bergamia (bergamot, lloj agrumeje), Eucalyptus globulus (eukalipti) dhe përbërjet e tyre të izoluara, dmth citronellol dhe eugenol treguan veprime të shpejta anti-IFV (virusi i gripit). Kur ishin në formë të lëngshme, vajrat esenciale të marra nga Cinnamomum zeylanicum (kanella), Citrus bergamia, dhe Thymus vulgaris (timusi) treguan veti më të mira anti-virale d.m.th 100% aktivitet frenues në 3.1 μL / mL, në krahasim me të tjerët.
Forma e avullit të vajrave esenciale u gjet e sigurt për mono-shtresat e qelizave epiteliale. Studimi arriti në përfundimin se vajrat esenciale në formë avulli mund të japin përfitime për njerëzit që vuajnë nga gripi (Vimalanathan dhe Hudson 2014). Carvacrol dhe timoli të marrë nga rigoni kanë treguar se frenojnë shkrirjen e qelizave bujtëse virale, përmes pakësimit të kolesterolit viral nga membranat e zarfit HIV-1, duke bllokuar kështu hyrjen e virusit në sistemin pritës.
Duke mbajtur parasysh veprimet e ndryshme antivirale të vajrave esenciale, pretendime të ndryshme u bënë nga prodhuesit/ furnitorët e tyre, si një terapi efektive kundër COVID-19. Në këtë drejtim, u kryen aktivitete kërkimore për të kontrolluar efikasitetin anti-SARC-CoV-2 të këtyre vajrave. Rishikimi aktual përpilon informacione të disponueshme shkencore, në lidhje me efektet e mundshme të dobishme të vajrave esenciale në COVID-19.
Viruset e mbështjella dihet se reagojnë ndjeshëm ndaj vajrave thelbësorë (Schnitzler et al. 2010) të cilët formuan bazën e kësaj pune.
Vaj esencial i eukaliptit, nje tjeter arme kunder COVID-19 
Vajrat esencialë të marrë nga eukalipti (Eucalyptus globulus) përdoren tradicionalisht për të trajtuar sëmundje të ndryshme të frymëmarrjes duke përfshirë faringitin, bronkitin dhe sinusitin. Vaji i eukaliptit dhe përbërësi i tij aktiv, 1,8-cineole është treguar të shfaqin efekte relaksuese të muskujve duke ulur kontraksionet e muskujve të lëmuar të rrugëve të frymëmarrjes të shkaktuara nga agjentë të ndryshëm.
Për më tepër, studimet klinike kanë treguar që thithja e cineolit (e nxjerrë nga eukalipti) ushtronte efekte anti-inflamatore, duke bllokuar lirimin e citokinave, si dhe efekte analgjezike; Kështu, mund të përdoret në mënyrë efektive në COPD dhe pacientët astmatikë (Juergens et al. 2020).
Vaji i eukaliptit raportohet të ketë aktivitete antivirale in vitro kundër llojeve të ndryshme të viruseve përfshirë viruset e shytave (MV) dhe viruset herpes simplex (HSV-1 dhe HSV-2). Brochot dhe kolegët gjithashtu raportuan aktivitetet antivirale të vajit të eukaliptit dhe përbërësit aktiv të tij, kundër virusit të gripit A (H1N1) në analizat in vitro. Si vaji esencial ashtu edhe 1,8-cineoli u propozuan për të çaktivuar virusin e gripit dhe për të prishur strukturat e zarfit të virusit.
Studiues të shumtë janë përpjekur të eksplorojnë efikasitetin antiviral të vajit të eukaliptit dhe përbërësve të tij aktivë kundër SARC-CoV-2 duke përdorur analiza in vitro dhe teknika të montimit molekular. Sharma dhe kolegët e tij përdorën teknikat e ankorimit molekular për të studiuar efektet e jensenonit, një nga përbërësit aktivë të vajit të eukaliptit, në proteinazën viral.
Analizat e enzimave in vitro dhe në modelet shtazore konfirmojnë efikasitetin e jensenon/ 1,8-cineol të eukaliptit kundër SARC-CoV-2.
Juergens dhe kolegët zhvilluan një provë klinike për të kontrolluar efikasitetin e 1,8-cineolit në pacientët me astmë bronkiale që marrin steroide. Të dhënat e studimeve afatgjata treguan 36% ulje të dozës së steroideve në pacientët me astmë që marrin 1,8-cineole të eukaliptit, sesa grupi i kontrollit me placebo. 1,8-cineole u sugjerua të ketë aktivitet të thellë anti-inflamator bronkial në pacientë të rëndë astmatikë (Juergens et al. 2003).
Një rishikim i kohëve të fundit nxori në pah profilin e favorshëm të sigurisë dhe efikasitetit të eukaliptolit (1,8-cinoele) në prova të shumta klinike multi-qendrore, të kryera në Gjermani në pacientë që kanë gjendje akute dhe kronike të frymëmarrjes duke përfshirë rinosinusit, bronkit, COPD dhe astmë.
Një studim i kryer nga Merad dhe kolegët treguan se pothuajse të gjithë pacientët pozitivë me COVID-19 kanë anomali të mushkërive. Përgjigjet inflamatore anormale dhe tepër aktive ndaj SARS-CoV-2 janë propozuar të jenë shkaqet kryesore të ashpërsisë së sëmundjes dhe vdekjes në pacientët me COVID-19.
Kjo gjendje hiper-inflamatore shoqërohet me rritje të niveleve të citokinave qarkulluese, limfopenisë së thellë dhe infiltrimit substancial të qelizave mononukleare në mushkëri dhe organe të tjera, duke përfshirë zemrën, shpretkën, nyjet limfatike dhe veshkat. Profilet sistemike të citokinave të vëzhguara në pacientë treguan rritje të prodhimit të citokinave të tilla si IL-6, IL-7 dhe faktorit të nekrozës tumorale (TNF) dhe shumë citokinave të tjera pro-inflamatore.
Studime të ndryshme in vitro dhe ex vivo janë kryer për të studiuar efektet e vajrave të eukaliptit dhe trajtimeve të eukaliptolit në monocitet dhe rekrutimin e makrofagëve, në përgjigje të inflamacionit të mushkërive dhe infeksioneve.
Të dhënat e këtyre studimeve demonstrojnë veti të theksuara imunomoduluese të vajit të eukaliptit dhe përbërësit aktiv të tij, d.m.th. eukaliptolit. Të dy trajtimet ulën çlirimin e citokinave pro-inflamatore nga monocitet dhe makrofagët. Eukaliptoli dihet gjithashtu se ka veti mukolitike dhe bronkodilatuese (Juergens et al. 2020). Interesante, vaji i eukaliptit gjithashtu është treguar të ketë veti dezinfektuese dhe frenon rritjen e viruseve në enë të ndryshme dhe pajisje filtri (Usachev et al. 2013).
Të marra së bashku, të dhënat nga provat paraklinike dhe ato klinike tregojnë potencialin terapeutik premtues, që qëndron në vajin e eukalipt dhe përbërësit e tij aktiv, d.m.th. eukaliptol në parandalimin dhe trajtimin e COVID-19. Prandaj, studime të mëtejshme garantohen urgjentisht në këtë drejtim.
Vaji esencial i hudhrës, anti-COVID 19

Hudhra është përdorur si një ilaç për të trajtuar ftohjen e zakonshme, gripin dhe lloje të tjera të infeksioneve për shekuj me radhë. Vaji i hudhrës u analizua kimikisht me metodën GC-MS dhe u identifikuan 18 përbërje, prej të cilave alil disulfid (28.4%), alil trisulfid (22.8%), alil (E) -1-propenil disulfid (8.2%), alil metil trisulfidi (6.7%), dhe tetrasulfidi dialil (6.5%) u identifikuan si përbërësit kryesorë të vajit esencial të hudhrës. 17 përbërje u studiuan për aktivitetet e tyre kundër proteinave ACE2 dhe proteazës kryesore virale të SARC-CoV-2. ACE2 përfshihet në pushtimin viral të qelizave pritëse, ndërsa Mpro është i përfshirë në replikimin viral. Të gjitha 17 përbërjet e studiuara treguan ndërveprime me proteina pritëse (ACE2) si dhe me proteazat virale, duke treguar që vaji i hudhrës ka potencial të madh për të trajtuar pacientët me COVID-19 (Thuy et al. 2020).
Stresi oksidativ i nxitur nga viruset luan një rol kritik në ciklin jetësor viral, si dhe në patogjenezën e sëmundjeve virale. Autorët sugjeruan që aktivizimi i Nrf2 mund të ulë ndjeshëm intensitetin e stuhisë së citokinës tek pacientët me COVID-19 (McCord et al. 2020). Diall sulfidi (DAS), një nga përbërësit aktivë të hudhrës, është treguar që nxit aktivizimin e Nrf2 në qelizat MRC-5 të mushkërive. Aktivizimi i Nrf2 parandaloi dëmtimin oksidativ të mushkërive të shkaktuar nga stresi (Ho et al. 2012; Patel et al. 2018). Kështu, në bazë të këtyre studimeve ankoruese dhe in vitro, propozohet që vajrat thelbësorë të hudhrës dhe përbërësit e tyre të izoluar, veçanërisht DAS, të kenë potencial për të parandaluar hyrjen e virusit në qelizat pritëse si dhe për të aktivizuar rrugët antioksiduese molekulare që ulin sekretimet e citokinave pro-inflamatore fajtore.
Më tej studimi përmbledh studime të tjera të bëra me përbërës të shumë vajrave esenciale që kanë treguar efektivitet ndaj COVID-19.
Pretendimet e prodhuesve/ shitësve të vajrave esenciale dhe kufizimet e studimeve aktuale
Pas shfaqjes së copave të provave paraprake shkencore në lidhje me potencialet anti-SARC-CoV-2 të vajrave esenciale dhe përbërësve të tyre aktivë, kompani të ndryshme shitëse dhe nxjerrëse të këtyre vajrave esencialë pretenduan për efikasitetin e produkteve të tyre kundër COVID-19. Këto pretendime u vunë re menjëherë nga autoriteti i Administratës së Ushqimit dhe Barnave (FDA) i SH.B.A.-së dhe autoriteteve të tjera dhe letrat paralajmëruese iu lëshuan kompanive që shesin vajra esenciale me këto pretendime.
Një letër paralajmëruese (MARCS-CMS 605752) iu dha një kompanie nga Qendra për Vlerësimin dhe Kërkimin e Barnave, SHBA dhe iu kërkua të tërhiqte materialin në lidhje me efikasitetin anti-korona të vajrave esenciale të marrë nga speciet e eukalipt, kanellë, karafil, temjan, xhenxhefil, grejpfrut, limon, rozmarinë, pema e çajit dhe livando. Një letër tjetër paralajmëruese (MARCS-CMS 607753) iu lëshua një kompanie duke pretenduar në lidhje me rritjen e imunitetit dhe veprimin antiviral duke përfshirë vetitë anti-korona të një produkti të quajtur dafina Nobel’. Përveç këtyre shitësve, FDA ka lëshuar letra për kompani të ndryshme se po bëjnë pretendime të rreme në lidhje me produktet e tyre diagnostike dhe materiale të tjera të tilla (https://xn--cdaaa.fda.gov/…/fraudulent-coronavirus… -covid-19-produkte).
Një çështje tjetër që lidhet me përdorimin e vajrave esenciale janë reagimet e mbindjeshmërisë. Vajrat esenciale që përmbajnë pinene dhe linalool dihet që shkaktojnë shumëllojshmëri të gjerë të ndërlikimeve të frymëmarrjes, përfshirë astmën sezonale dhe rinitin në pacientët alergjikë (Gibbs 2019). Për më tepër, disa individë janë të ndjeshëm/ alergjik ndaj përbërësve specifikë të vajrave esencialë dhe pas ekspozimit mund të zhvillojnë një gamë të gjerë reaksionesh alergjike përfshirë dermatitin e kontaktit (Burfield 2000).
Rekomandimet e ardhshme

COVID-19 është shfaqur si një kërcënim shumë serioz për shëndetin global. Për fat të keq, pak ilaçe janë treguar klinikisht që kanë efikasitet kundër SARC-CoV-2 dhe ndërlikimeve të tij inflamatore. Droga që kanë përdorime të ndryshme të etiketuara aktualisht po provohen në kombinime të ndryshme si trajtime mbështetëse. Vajrat esencialë kanë qenë prej kohësh të njohur të kenë veti anti-inflamatore, antioksiduese, imunomoduluese dhe antivirale dhe propozohet që të kenë aktivitet kundër SARC-CoV-2.
Sidoqoftë, informacioni ekzistues në lidhje me këto vajra esenciale është paraprak dhe shumica e pretendimeve bazohen në të dhënat e marra nga dokumentacioni i ndihmuar nga kompjuteri dhe studimet paraprake in vitro. Në këtë drejtim, studimet e planifikuara mirë in vitro dhe in vivo janë të garantuara për të vendosur dozën e sigurt dhe efikasitetin klinik të vajrave esenciale kundër SARC-CoV-2. Për më tepër, duke mbajtur parasysh atributet e shumta farmakologjike të vajrave esencialë, një qasje e kombinuar përmes së cilës sugjerohet që këta vajra me veti të vendosura farmakokinetike dhe farmakodinamike, të përdoren me ilaçe sintetike për të luftuar këtë çrregullim viral dhe ndërlikimet e tij shoqëruese.
Financimi
Ky hulumtim nuk ka marrë asnjë financim të jashtëm.
Studimi është kryer nga Universiteti i Pakistanit dhe është botuar në 14 gusht 2020
Ftoj lexuesit ne diskutim: A bejne mire prodhuesit e vajrave esenciale qe reklamojne keto vajra si anti-COVID? Apo bejne gabim?
A ben mire apo gabim FDA qe i paralajmeron dhe ndeshkon per deklarata te tilla duke i quajtur ato ‘te rreme’?